Ngô Tằng Giao
“Tình già” là một bài thơ nổi tiếng được công bố lần đầu năm 1932 của nhà văn-nhà thơ Phan Khôi. Tác phẩm này được xem như là tác phẩm thơ tự do đầu tiên mở đường cho phong trào Thơ Mới ở Việt Nam.
Bài thơ nói về một chuyện tình đôi lứa, yêu nhau tha thiết, đã cùng thề non hẹn biển. Nhưng sự đời lại khiến cho họ phải xa nhau… 24 năm sau, họ tình cờ gặp mặt nhau, và chỉ biết liếc nhìn nhau:
“Hai mươi bốn năm sau.
Tình cờ đất khách gặp nhau.
Đôi cái đầu đều bạc.
Nếu chẳng quen lung đố nhìn ra được.
Ôn chuyện cũ mà thôi.
Liếc đưa nhau đi rồi,
Con mắt còn có đuôi”
Chuyện vợ chồng trẻ chia tay nhau được coi là… chuyện dài “nhân dân tự vệ.” Nhiều trai trẻ than rằng mối tình đẹp với “con nai vàng ngơ ngác” buổi ban đầu tan mất rồi? Chẳng còn bóng dáng con nai vàng ngơ ngác đâu cả. Sau khi cưới nàng về được một thời gian chỉ thấy con sư tử Hà Đông mà thôi!
Người ta còn nhắc chuyện ở nước Cu Ba rằng ông chồng thú nhận: “Hôn nhân là một điếu xì gà. Càng ngon ta càng hút nhiều, càng hút nhiều càng ngắn đi!”. Thời vợ ông ấy nói: “Hôn nhân đúng là một điều xì gà, và tất cả có thể đốt cháy chỉ bằng một que diêm thôi!”.
Nhưng chuyện vợ chồng già mà còn bỏ nhau khiến nhiều người lấy làm lạ. Người ta vẫn cứ nghĩ rằng sau hôn nhân, nhất là khi về già, dù hai vợ chồng có trở nên hai mặt của một đồng tiền, tuy không nhìn nhau nữa nhưng cũng vẫn kề lưng nhau chứ? Lời Phó Tổng Thống Al Gore đấy! (…they just can’t face each other, but still they stay together). Điều đó không còn là… chân lý nữa rồi hay sao!
Tuổi tuy già nhưng máu ghen đôi khi vẫn còn nguyên như hồi trẻ. Báo The Telegraph tại nước Anh đưa tin: một cụ ông nộp đơn ly dị sau khi khám phá những lá thư trong cuộc tư tình của bà vợ mình hơn 60 năm trước. Hồ sơ toà án ghi nguyên đơn tên gọi là Antonio C, 99 tuổi và vợ là Rosa C, 96 tuổi. Hai người chung sống với nhau từ 77 năm trước. Theo nguồn tin UPI, cụ bà thú nhận chuyện ngoại tình nhưng không thể thuyết phục cụ ông ở lại. Hai cụ có 5 con, 12 cháu và 1 chắt. Đây là trường hợp ly dị cao tuổi nhất thế giới – kỷ lục trước, năm 2009, là giữa một đôi vợ chồng người Anh 98 tuổi.
Nguồn tin từ nước Nhật: Một bà cụ 79 tuổi đã bị bắt sau khi đánh chồng mình đến chết, vì ông đã ngoại tình từ cách đây 40 năm. Theo đó, bà Yoshiko Suzuki đã dùng 1 cây gậy dài để đánh chồng mình, ông Masaharu, 79 tuổi, cho đến chết khi cả 2 đang ở nhà riêng tại thị trấn Nakai, tỉnh Kanagawa. “Chồng tôi đã bị mất việc vì ngoại tình với một phụ nữ khác từ cách đây 40 năm. Chúng tôi thường xuyên cãi nhau về việc này”, bà cụ Yoshiko nói với cảnh sát sau khi bị bắt. Cặp vợ chồng già hiện đang sống với con gái 43 tuổi. Người con đã vắng mặt vào buổi tối xảy ra chuyện này.
Tại Hoa Kỳ, tin vợ chồng cựu Phó Tổng Thống Al Gore & Tipper chia tay sau 40 năm mặn nồng chăn gối cũng đã làm nhiều người thắc mắc. Mới đây lại có tin ông Tổng Thống Putin của nước Nga cũng vừa ly dị vợ sau đúng… 30 năm thành hôn.
Nhân đó có người còn kể chuyện nằm mơ thấy người bạn thân qua đời hiện về khoe rằng: “Tớ được đưa ra trước tòa phán xét của Thượng Đế. Có tiếng loa: ‘Ai có vợ, và đã sống với vợ từ 30 năm trở lên, hãy đứng sang bên phải.’ Tớ theo tiếng loa, chạy vội đứng sang bên phải. Đông người lắm! Ai trông cũng thiểu não quá sức. Chừng mấy phút sau, bỗng lại nghe có tiếng vọng từ trên trời cao: ‘Các con yêu quý, lúc còn sống, các con có vợ và đã ở với vợ được trên 30 năm, như thế các con được coi như đã ở luyện ngục cả mấy trăm năm rồi, các con coi như đã gột được sạch mọi tội lỗi và đáng được lên Thiên Đàng ngay lập tức để hưởng Thiên Nhan Chúa’. Tớ mừng quá xá!”.
Ngày nay tại các xã hội Tây phương, vụ vợ chồng già bỏ nhau sau ba, bốn chục năm sống chung trong hòa bình chen lẫn với chiến tranh lạnh cũng đã trở nên khá quen thuộc. Đối với các cặp vợ chồng già Việt Nam thì không rõ lắm, nhưng có nhiều người “báo cáo” rằng cảnh khá phổ biến là khi ông leo lên tầng trên thì bà xuống tầng dưới, ông chuồn vào trong phòng ngồi gõ computer check “meo” thì bà né ra ngoài phòng khách ngồi xem Asia hay Thúy Nga Paris By Night hoặc phim bộ… Đại Hàn, bà cất giọng lải nhải thì ông làm thinh như đang tập trung… thiền định.
Theo Giáo sư Pepper Schwartz của đại học Sociology Univ of Washington, các cặp vợ chồng già tưởng họ hiểu rõ nhau hơn theo năm tháng, xích lại gần nhau hơn theo thời gian nhưng thật sự ra không phải như vậy đâu. Không ai hiểu ai hết. Giáo sư Schwattz cho rằng ngày nay tiến bộ khoa học và ngành y khoa đã giúp con người sống thọ hơn xưa rất nhiều. Những năm bonus dư thừa đã tạo điều kiện cho quý cụ ông và cụ bà có cơ hội để hưởng thụ cuộc sống cho đúng nghĩa của nó.
Theo US Census thì lối ½ cặp vợ chồng già đã quyết định chọn giải pháp rã đám. Tây họ gọi những chuyện bực dọc qua lại giữa ông và bà là những irritants làm hại thần kinh. Ngày nay ly dị không còn được xem như vấn đề cấm kỵ taboo nữa. Bởi thế các cặp vợ chồng già có khuynh hướng tha hồ bắt chước theo bọn trẻ, ở không được thì bỏ nhau. Ngày xưa các cụ thường phải cắn răng cố gắng chịu đựng để tránh rắc rối cũng như để giữ thể diện gia đình và muốn được bình an cho đến lúc đi theo ông theo bà. Ngày nay họ nghĩ rằng mình chỉ có một đời sống mà thôi, tội gì không sống cho đáng sống.
***
Oscar Wilde từng nói: “Ðàn ông lập gia đình vì mỏi mệt, đàn bà vì tò mò, cả hai đều thất vọng.” Nhưng tuy nói thế chứ thời nay người ta vẫn thấy còn có những cảnh “chồng già vợ trẻ là tiên”. Điển hình là cụ ông Hugh Hefner trùm tạp chí Playboy đón năm mới 2013 bằng lễ cưới với người tình trẻ kém cụ những… 60 tuổi. Cụ năm nay 86 trong khi Crystal Harris mới 26. Không lâu sau đám cưới, có nguồn tin trên Celebuzz cho biết, cặp vợ chồng chênh lệch tuổi tác nhất làng giải trí thế giới này lại còn mong muốn sớm có con chung.
Lại nữa, nào là cuộc hôn nhân của nữ danh ca Celine Dion, 44 tuổi và Rene Angelil, 70 tuổi đã kéo dài 19 năm. Rene Angelil là người quản lý của Celine Dion từ khi nàng mới 12 tuổi. Nào là đạo diễn Clint Eastwood, 82 tuổi có vợ là phóng viên người Mỹ Dina Ruiz Eastwood, 47 tuổi. Họ kết hôn năm 1996. Cũng phải kể tới chuyện diễn viên Dick Van Dyke, 86 tuổi, kết hôn với chuyên gia trang điểm Arlene Silver, 40 tuổi, vào tháng 03 năm 2012.
Một trường hợp hy hữu nữa. Ðó là trường hợp của cụ ông Paul Walker, 88 tuổi, quyết định làm đám cưới với cụ bà Ann Thayer, 87 tuổi, tại một trung tâm phục hồi sức khỏe ở Lewiston, tiểu bang Main. Hai người gặp nhau lần đầu tiên ở một nhà thờ cách đây 17 năm và bắt đầu hẹn hò từ đó. Cả hai quyết định làm đám cưới sau khi bị một số nhân viên bệnh viện chọc ghẹo ít tuần trước đó. Mỗi ngày, cụ bà Thayer đều ghé thăm cụ ông Walker tại bệnh viện Marshwood Center, nơi cụ ông đang tập phục hồi sức khỏe. Cụ bà nói cụ có “những năm tháng rất đẹp” với cụ ông. Cụ ông và cụ bà từng lập gia đình trước đây. Giám đốc bệnh viện nói với báo Sun Journal rằng đây là lần đầu tiên cơ sở y tế này có đám cưới. Cụ bà Thayer nói cả hai người bàn chuyện đi hưởng tuần trăng mật tại Bermuda, khi cụ ông khỏe mạnh trở lại.
***
– Câu chuyện “Tái hồi Kim Trọng” tại nước Anh: Hai vợ chồng lại kết hôn lần nữa sau gần 50 năm ly dị (9-2013).
Bà Ollie Ingram ly dị người chồng đầu tiên Wills Holmes vào năm 1965. Sau khi chia tay cả hai đều kết hôn với người khác. Chồng bà Ingram mới chết cách đây 3 năm ở tuổi 72. Vợ thứ 3 của ông Holmes mới chết mùa hè năm ngoái. Rồi 18 tháng trước đây bà đã 76 tuổi còn ông đã 79 tuổi cùng gặp lại nhau trong một cuộc họp mặt gia đình nhân lễ Giáng Sinh do cô con gái là Lisa tổ chức. Bà Ingram kể với nhà báo: “Chúng tôi đồng ý là Holmes sẽ cùng ở chung trong lều của tôi đêm đó nhưng không ngờ là lại còn… chung giường nữa!”
Thế là có màn nối lại tình xưa và chàng lại mang tặng nàng chính cái nhẫn mà chàng đã mua tặng nàng khi nàng 17 xuân xanh. Cụ bà cho biết tình xưa tan vỡ vì lúc đó còn trẻ quá, chưa chín chắn. Nay thì chắc sẽ mãi mãi bên nhau!
– Câu chuyện của cụ ông George Sanders, 86 tuổi, bị can tội giết vợ tên Ginger Sanders tại Arizona là một câu chuyện tình già thật đặc biệt.
Cụ bà Ginger bị bệnh đa xơ cứng (multiple sclerosis) từ năm 1969 và sau một thời gian ngắn bà phải đi xe lăn. Cụ ông George là cựu quân nhân trong trận thế chiến thứ hai. Khi bà phải đi xe lăn thì ông là người săn sóc cho bà. Ông nấu ăn, dọn nhà, giặt đồ và giúp bà trang điểm. Ông đưa bà đi tiệm làm tóc. Khi bà làm móng tay, ông cầm tay bà để cho thợ làm móng tay có thể săn sóc bàn tay cho bà.
Thời gian trôi qua, cụ ông cũng già đi. Tim ông bị yếu và phải dùng máy trợ tim. Tình trạng sức khoẻ của cụ bà cũng tệ đi. Bà bị thêm chứng bệnh gọi là gangrene (bệnh hoại thư) một chứng bệnh lở loét da rất trầm trọng. Bác sĩ muốn bà nhập bệnh viện để cắt đi những ngón chân bị hủy hoại, và sau đó đưa bà vào viện dưỡng lão để bà có thể được nhân viên chăm sóc.
Đó cũng là tình cảnh tuyệt vọng cho bà. Đó là lý do bà muốn chết. Bà muốn được chết bên người chồng yêu quý thương yêu mình. Bà năn nỉ cụ ông làm cho bà chết. Nhưng ông nói với bà là ông không thể giết bà được. Ông kể cho cảnh sát viên là bà nói… “Ông có thể làm được!”
Sau đó cụ ông lấy khẩu súng lục, quấn khăn tắm chung quanh để không bị lạc đạn. Bà hỏi ông: “Cái nầy có đau lắm không?” Ông trả lời: “Không đau đâu. Bà sẽ không có cảm giác gì hết.” Thế là bà nói: “Vậy ông làm đi, làm đi, làm đi”… và như thế… cụ ông đã bóp cò và cụ bà đã ra đi.
Sau đó cụ George bị bắt và bị truy tố về tội giết người có chủ ý, một tội danh có thể bị kết án tử hình hay chung thân. Khi ra toà, người con của cụ ông nói với Toà là gia đình không muốn cụ ông bị truy tố. Con trai cụ nói với Toà: “Tôi muốn Toà biết là tôi yêu mẹ tôi vô cùng; và tôi cũng muốn quý Toà biết là tôi cũng yêu cha tôi như thế.”
Lời chứng của người con bị ngắt quãng vì tiếng khóc nấc. Người con giải thích “cha mẹ ông sống với nhau hơn 62 năm, và cha ông phải nuôi dưỡng, săn sóc mẹ ông ngày này qua ngày khác.” Ông nói tiếp: “Tôi tin là việc đi khám bác sĩ, cuộc hẹn với bác sĩ, những cú phone về sức khoẻ và thời gian chờ đợi cho có giường trống ở bệnh viện đã giúp cha mẹ tôi làm một quyết định chung. Do đó, tôi không quy lỗi ở cha tôi.” Ông nghẹn ngào, nói tiếp: “Ai cũng có hình ảnh một anh hùng trong cuộc đời của họ… người anh hùng trong cuộc đời tôi là cha tôi.”
Cụ ông George chỉ có khoảng một phút để nói về tình yêu của cụ dành cho người vợ: “…tôi gặp Ginger khi nàng 15 tuổi và tôi yêu nàng kể từ ngày ấy. Tôi yêu nàng khi nàng 81 tuổi… Đó là nguồn ân phước và tôi rất sung sướng được săn sóc cho nàng.” Rồi cụ ông nói tiếp: “Tôi lấy làm tiếc và buồn vì đã gây ra cái đau thương này.”
Công tố viên, người đại diện nhà nước để truy tố cụ ông, đã yêu cầu quan Toà đừng phạt cụ vào tù, và đề nghị tù treo. Công tố viên nói với Toà: “Thưa tôi không biết xã hội này sẽ đi về đâu với những trường hợp như thế này, tuy nhiên không ai trong phiên toà ngày hôm nay quên được nạn nhân trong trường hợp này.”
Khi quan Toà sửa soạn đọc bản án, cả gia đình cụ ông ngồi yên lặng để nghe phán quyết. Còn cụ ông đứng bất động, run rẩy trước vành móng ngựa. Quan Toà nhìn thẳng vào mắt của bị cáo, tuyên bố với giọng nhẹ nhàng, tuyên phạt bị cáo 2 năm tù treo không có giám sát. Quan Toà nói: “Quyết định của ông đã vi phạm công lý với lòng thương xót (tampers justice with mercy).”
LS. Ngô Tằng Giao